Het vastleggen en verhandelen van CO₂-kredieten kreeg de afgelopen maanden een nieuwe impuls dankzij blockchaintechnologie. Waar traditionele emissiemarkten vaak worstelen met centralisatie en gebrek aan transparantie, belooft tokenisatie van carbon credits meer vertrouwen en toegankelijkheid. In dit artikel duiken we in wat tokenisatie precies betekent, laten we succesvolle praktijkcases zien en verkennen we de kansen voor Nederlandse bedrijven en overheden.
Wat betekent tokenisatie van CO₂-kredieten?
Bij tokenisatie wordt een fysieke of financiële waarde – in dit geval een CO₂-krediet – omgezet in een digitale token op een blockchain. Elk token staat in deze voor één ton gereduceerde of vermeden uitstoot, volledig traceerbaar en verhandelbaar zonder tussenpersoon. Door slimme contracten automatisch de herkomst, de validatie en de vervaldatum van credits vast te laten leggen, voorkom je dubbeltellingen en frauduleuze claims.
Drie spraakmakende praktijkvoorbeelden
Een pionier in deze is Toucan Protocol. Zij slaan bestaande VERRA-vouchers om in on-chain tokens (TCO₂) en bundelen ze zodat kleinere bedragen verhandelbaar worden. VERRA-vouchers zijn de digitale certificaten die Verra uitgeeft voor elke Verified Carbon Unit (VCU). Een VCU staat voor één ton aan broeikasgassen die door een gecertificeerd project is gereduceerd of verwijderd uit de atmosfeer. KlimaDAO gebruikt die TCO₂’s vervolgens om een eigen carbon-token (KLIMA) te minten, wat een communitygedreven prijsmechanisme creëert.
Samen vormen ze een end-to-end ecosysteem:
Verra levert de integriteit en validatie van credits, Toucan verzorgt de technische brug en tokenisatie, en KlimaDAO implementeert de financiering en marktprikkels via zijn Digital Carbon Market. Zo stroomt Verra-gecertificeerde uitstootreductie direct van off-chain registraties naar on-chain klimaatimpact.
Flowcarbon pakt het anders aan door via NFT’s unieke emissiereductieprojecten te tokeniseren – denk aan herbebossing in de Amazone of biogasinstallaties in Zuid-Afrika. Elke NFT representeert een specifiek project, inclusief locatie, certificeringsdata en monitoringrapporten.
Voordelen en hobbels op de weg
Tokenisatie helpt markten efficiënter maken:
- Volledige transparantie over certificeringen en eigendom.
- Snellere, grensoverschrijdende handel zonder dure clearing houses.
- Mogelijkheid voor kleine bedrijven om al met honderd euro CO₂-reductie te compenseren.
Tegelijk zijn er uitdagingen:
Regulatoire onzekerheid binnen de EU, de noodzaak van on-chain audits en het risico op “wash-trading” wanneer tokens op gedecentraliseerde beurzen opduiken zonder voldoende controle.
Samenwerking met Nederlandse partijen
In Nederland experimenteert de HAN University of Applied Sciences met een pilot waarin lokale energiecoöperaties hun zonnestroomoverschotten tokeniseren als “zonnereflecties” op een private blockchain. Gemeenten als Groningen verkennen tokenized green bonds om duurzame projecten via de community te financieren.
Opgericht in 2021, zet de Amsterdam Carbon Exchange (AMCX) CO₂-kredieten om in digitale tokens die 24/7 verhandelbaar zijn via hun eigen orderboek en partnerbeurzen. Zo compenseerde transporteur Spliethoff onlangs 500 ton CO₂ voor de Rotterdam–New York-route, met realtime on-chain rapportage voor maximale transparantie.
Met instapbedragen vanaf € 50, directe koersinformatie en naadloze integratie met MetaMask en Ledger maakt AMCX carbon-compensatie toegankelijk en efficiënt voor zowel kleine als grote bedrijven. Door deze voorbeelden zien we hoe technologische innovatie met maatschappelijke betrokkenheid hand in hand kan gaan.
Waarom dit juist nú relevant is
Met de komst van Digital Markets Act en MiCA-wetgeving, verschuift de focus naar gereguleerde, transparante markten. Tokenized carbon credits kunnen een brug slaan tussen strikte EU-regels en de wens van investeerders om direct impact te maken. Nederlandse bedrijven die nu instappen, bouwen niet alleen klimaatcredibiliteit op, maar leggen ook de basis voor nieuwe financieringsvormen in de groene economie.
Door CO₂-kredieten on-chain te brengen, ontstaat een wereldwijd, open systeem waar klimaatambities en marktwerking elkaar versterken. Voor bedrijven, overheden en burgers opent dit nieuwe wegen om verantwoording af te leggen en écht verschil te maken. Zo krijgt de belofte van blockchain een concrete invulling die ver voorbij speculatie reikt.